సుమతీ శతకం 1 to 10 poems

సుమతీ శతకం

01
శ్రీ రాముని దయచేతను

నారూఢిగ సకల జనులు ఔరాయనగా

ధారాళమైన నీతులు 

నోరూరగ జవులుబుట్ట నుడివెద సుమతీ!

2

అక్కరకు రాని చుట్టము,

మ్రొక్కిన వరమీని వేల్పు, మోహరమునcదా

నెక్కిన బాఱని గుఱ్ఱము,

గ్రక్కున విడువంగవలయుగదరా! సుమతీ.

3

అడిగిన జీతం బియ్యని

మిడిమేలపు దొరనుగొల్చి మిడుకుట కంటెన్.

వడిగల యెద్దులగట్టుక

మడి దున్నుక బ్రతుకవచ్చు మహిలో సుమతీ.

4

అడియాస కొలువుగొలువకు

గుడిమణియము సేయబోకు కుజనుల తోడన్

విడువక కూరిమి సేయకు

మడవినిడిదో డరయ కొంటి నరుగకు సుమతీ.

5

అధరము కదిలియు కదలక 

మధురములగు భాషలుడిగి మౌనవ్రతుడౌ 

అధికార రోగపూరిత 

బధిరాంధక శవము జూడ బాపము సుమతీ

6

అప్పుగొని చేయు విభవము

ముప్పున బ్రాయంపుటాలు, మూర్ఖుని తపమున్

దప్పరయని నృపురాజ్యము

దెప్పరమై మీద గీడు దెచ్చుర సుమతీ!

7

అప్పిచ్చువాడు, వైద్యుడు,

నెప్పుడు నెడతెగక బాఱు నేఱును, ద్విజుcడున్,

జొప్పడిన యూర నుండుము

చొప్పడకున్నట్టి యూరు సొరకుము సుమతీ.

8

అల్లుని మంచితనంబును,

గొల్లని సాహిత్యవిద్య, కోమలి నిజమున్,

బొల్లున దంచి బియ్యము,

దెల్లని కాకులును లేవు తెలియుము సుమతీ.

9

ఆకొన్న కూడె యమృతము,

తాcగొంకక నిచ్చువాడె దాత ధరిత్రిన్,

సో కోర్సువాడె మనుజుడు,

తేకువగలవాడె వంశ తిలకుడు సుమతీ.

10

 ఆకలి యుడుగని కడుపును

వేకటియగు లంజపడుపు విడువని బ్రతుకున్,

బ్రా కొన్న నూతి యుదకము

మేకల పాడియును రోత మేదిని సుమతీ!